13,50. Dat is de stand van de angstbarometer VIX Index, die de verwachte bewegelijkheid van de S&P 500 weergeeft. Dit is het laagste niveau in een periode van zes jaar en geeft dus eigenlijk aan dat we de komende weken er maar van uit moeten gaan dat de aandelenbeurzen ronduit saai zullen zijn.
Survival of the weakest
VIX
Hoe anders was dit eind 2008 toen Lehman viel en de VIX even op 80 punten stond. Of in mei 2010 toen voor het eerst duidelijk werd hoe penibel de Griekse situatie was. De VIX steeg tot boven de 40. Voor nu is dat geenszins het geval en kunnen korte termijn Turbobeleggers zich wellicht beter ook focussen op andere assets dan aandelen. Tot eind februari zijn de financiële markten in afwachting van maatregelen rondom het Amerikaanse schuldplafond en het verdere verloop van de Fiscal Cliff.
Gelukkig wordt de belegger die verder kijkt dan zijn neus lang is op zijn wenken bediend. Centrale bankiers buitelen momenteel over elkaar heen om hun economieën maar aan de praat te houden. Voorheen zou dit betekenen dat de rente verlaagd werd. Bij een lagere rente is het voor het binnenland aantrekkelijker om (met geleend geld) investeringen te doen, waardoor de economie aanwakkert. Andersom wordt het voor het buitenland minder aantrekkelijk om een vreemde valuta aan te houden bij een lagere rentevergoeding, waardoor de valuta in waarde daalt. Dit is gunstig voor de exportpositie en een stijgende export is weer positief voor de economie. Aangezien de rentes in ontwikkelde landen wereldwijd nagenoeg tot het nulpunt zijn gedaald en het rente instrument daarmee vrijwel uitgewerkt is, stappen ze over op minder conventionele methoden: grootschalige monetaire verruiming door simpelweg geld te creëren en dit met miljarden tegelijk in de economie te pompen.
De liquiditeitsverruiming moet er toe leiden dat het economisch verkeer weer op gang komt. De namen van deze operaties zijn exotisch en krijgen geregeld na een aantal maanden alweer opvolging van het volgende programma. Zo kwamen Fed en ECB met onder andere QE1-2-3, Tarp, LTRO en OMT. Maar ook de Zwitserse centrale bank SNB zet sinds 1,5 jaar alles op alles om de Zwitserse frank niet al te duur te laten worden. Massaal kocht de SNB vreemde valuta op en dumpte franken in de markt. Zo voorkwamen ze dat hun munt te duur werd. Een euro moest minimaal 1,20 CHF kosten. Inmiddels staat er voor zo’n 500 miljard aan vreemde valuta op de balans. Recentelijk voegde de Bank of Japan (de uitvinders van quantitaitive easing) zich bij het rijtje. Het bedrag dat beschikbaar is gesteld om de yen te laten dalen loopt naar verluid richting de 100 triljoen Japanse yen.Daarmee koopt de BoJ buitenlandse obligaties en verkoopt Japanse Yennen. Het klonk nobel, maar het bericht dat Tokyo bereid is om obligaties van het Europese noodfonds ESM te kopen, diende slechts een doel: de Japanse yen verzwakken, om de export op gang te helpen en de economie eindelijk aan de praat te krijgen. Toch lijken al deze monetaire acties redelijk te werken: De Amerikaanse economie zit in de lift, dankzij de ingrepen en opkopen van Draghi is bijvoorbeeld de Italiaanse rente fors gedaald en na zijn woorden steeg de Euro hard ten opzichte van de Zwitserse frank tot bijna CHF 1,24. De programma’s van ‘s werelds twee-na-grootste economie leidden tot een daling van de Yen. De EUR/JPY steeg in enkele maanden van 95 naar 120 JPY. En betaalde je voor een USD een maand terug nog 82 yen, inmiddels zijn dat er bijna 90.
De capriolen die centrale bankiers uithalen om hun economische activiteit op peil te houden zijn natuurlijk interessant om te analyseren, maar veel interessanter is het om er zelf uw voordeel mee te doen. Juist nu de aandelenbeurzen weinig beweging laten zien en op basis van de VIX future de verwachting is dat dit sentiment tot maart zal aanhouden. Natuurlijk kan een ‘black swan‘ leiden tot een felle korte daling op de aandelenbeurzen. Een ‘black swan’ ziet niemand aankomen en er is geen indicatie dat de aandelenmarkten voor de korte termijn hard zullen stijgen of dalen.
Tip
Mijn tip voor nu is daarom om de toespraken en aankondigingen van centrale bankiers met dikke stift in uw agenda te plaatsen en hun woorden goed te analyseren. Want in de huidige markt betekenen uitspraken van centrale bankiers van de grote Westerse economieën vaak maar een ding: beweging op de valutamarkt. Zoals we het bij RBS Markets zouden betitelen: dan is het Turbo Tijd!
Heeft u een vraag over dit onderwerp dan hoor ik graag van u. U kunt mailen naar beleggen@rbs.com of een bericht sturen op Twitter (twitter.com/JimTehupuring).
Jim Tehupuring is werkzaam bij RBS Markets. Als beursdeskundige schrijft hij columns en geeft lezingen en interviews. Sinds 2013 is hij gastcolumnist van www.weekendbeleggen.nl
