De Zwitserse centrale bank wist donderdag een schokgolf door de financiële wereld te jagen met de Zwitserse frank. Na de actie van de Zwitserse centrale bank zijn bedrijven als Nestlé, Novartis en Roche in één klap terug in de harde werkelijkheid. Maar er zijn meer gevolgen.
Een munteenheid die in één klap 30 procent in waarde stijgt, dat komt zelden voor. Een waardedaling soms wel, maar dan vooral in landen als Zimbabwe.
Nu gebeurt het de Zwitserse frank, na het besluit van de Zwitserse centrale bank om de koers van haar frank los te laten.
Het veroorzaakte een crash op de aandelenbeurs in Zürich donderdag en ook de andere Europese beurzen zakten even stevig weg, om later te herstellen.
Wat was het geval? De Zwitsers garandeerden al enige tijd een minimumkoers voor de euro van 1,20 frank om de Zwitserse export te beschermen tegen de zwakke euro.
Maar met een nieuwe ronde stimuleren door de Europese Centrale Bank zou Zwitserland nog meer geld in moeten zetten om die verhouding in stand te houden, een weinig aantrekkelijk vooruitzicht.
Opnieuw blijkt dat overheidsingrijpen op valutamarkten vrijwel nooit verstandig is.
Als een land te duur is, doet het er beter aan goedkoper te worden of zich te richten op zaken waar het nog wel toegevoegde waarde heeft. Nu zijn Nestlé, Novartis en Roche in één klap terug in de harde werkelijkheid.
De kans bestaat dat deze bedrijven ‘lui’ zijn geworden. Ze hoeven minder op de kosten te letten als de opbrengsten kunstmatig op peil worden gehouden. Europese concurrenten van de grote Zwitserse multinationals, waaronder Unilever, kunnen mogelijk profiteren.
Eerste effect
De actie van de Zwitsers zorgde voor een schokgolf op alle markten. Een daling van de euro en opwaartse beweging van de dollar zijn daarvan de belangrijkste.
De Zwitserse centrale bank kocht op grote schaal Franse en Duitse staatsleningen om de frank te drukken. Dat stopt nu, en mogelijk drukken Zwitserse verkoopactiviteiten de komende maanden op de obligatiekoersen.
De rente kan hier dus wat oplopen, maar deze markt is zo groot dat het effect waarschijnlijk te overzien is.
Crisistijd
Wat ernstiger is, is de economische crisis die nu waarschijnlijk in Zwitserland zal ontstaan doordat bedrijven weer op eigen kracht concurrerend moeten worden en doordat veel Zwitsers buitenlandse producten ineens veel goedkoper zien worden.
En een skivakantie in Zwitserland is ineens ook fors duurder dan die in Oostenrijk of Frankrijk. Er zijn dus bezuinigingen en ontslagen te verwachten.
Om de economie te stimuleren zijn de rentetarieven verder verlaagd. Of eigenlijk verhoogd, want de Zwitserse rente is negatief. Op een spaardeposito zal boven een bepaald bedrag nu 1,75 procent moeten worden bijbetaald in plaats van 0,75 procent.
Chemiebedrijf DSM, dat productiefaciliteiten in Zwitserland heeft, lijkt van de Nederlandse bedrijven het meeste last te hebben van de duurdere frank.
DSM maakt onder meer vitamine E in Zwitserland en de stijging van de munt zal de rendabiliteit van de nutritiondivisie van DSM onder druk zetten.
Bron: VEB 16-01-2015
